Announcement

Collapse
No announcement yet.

Q-koorts nieuws - 2010

Collapse
X
 
  • Filter
  • Time
  • Show
Clear All
new posts

  • Q-koorts nieuws - 2010

    In Nederland worden de geiten nu via tankmelk onderzoek gecontroleerd. Dat geldt ook voor melkschapen.

    In het buitenland worden schapen die voor het vlees gehouden worden, ook gezien als mogelijke bron voor Q-koorts besmetting.

    De meeste schapen in Nederland zijn "gewone" schapen, die niet worden gemolken. Worden deze nu ook niet gecontroleerd?

    De ProMED commentator zou wel eens willen weten of er onderzoek is gedaan in Nederland naar Q-koorts bij schapen. De lammetjes tijd voor de schapen komt er aan.

    Zie dit bericht in het Engels: http://www.flutrackers.com/forum/sho...136#post333136
    ?Addressing chronic disease is an issue of human rights ? that must be our call to arms"
    Richard Horton, Editor-in-Chief The Lancet

    ~~~~ Twitter:@GertvanderHoek ~~~ GertvanderHoek@gmail.com ~~~

  • #2
    Re: Q-koorts - Nieuws in het Nederlands

    Vierde Drentse verdenking Q-koorts

    04-01-2010

    EEN-WEST - In Drenthe is een vierde bedrijf dat mogelijk is besmet met Q-koorts. Het gaat om een geitenhouderij in E?n-West. Voorlopig gaat het nog om een verdenking, omdat de uitkomst van een melkmonster nog niet bekend is. De geitenhouder meldde zich bij de Voedsel en Waren Autoriteit, vanwege veel abortussen op zijn bedrijf.

    Op drie bedrijven in Hoogersmilde is de Q-koorts inmiddels vastgesteld. Het eerste bedrijf is maandag geruimd. De drachtige geiten zijn gedood en afgevoerd.

    RTV Drenthe is de nieuwszender van de provincie Drenthe. Download de app of volg ons op rtvdrenthe.nl, Facebook, Instagram, Twitter en YouTube.
    ?Addressing chronic disease is an issue of human rights ? that must be our call to arms"
    Richard Horton, Editor-in-Chief The Lancet

    ~~~~ Twitter:@GertvanderHoek ~~~ GertvanderHoek@gmail.com ~~~

    Comment


    • #3
      Re: Q-koorts - Nieuws in het Nederlands

      Onduidelijkheid over gevolgen Q-koortsbesmetting kinderboerderij

      05 jan 2010 18:15

      Het is nog niet duidelijk wat met de geiten op kinderboerderij De Höfte in Oldenzaal gaat gebeuren.

      De dieren zijn allemaal besmet met Q-koorts. Dit werd in augustus duidelijk toen de VWA naar aanleiding van een verhoogd aantal Q-koortspatiënten een onderzoek naar de bron van de besmetting deed. De kinderboederij is voorlopig gesloten in verband met de besmetting.

      De VWA testte de dertien geiten in augustus. Hieruit bleek dat alle dieren besmet zijn met Q-koorts. "Na overleg met de GGD en Burgemeester en Wethouders zijn we nu gesloten", aldus voorzitter Theo Leferink op Reinink van de kinderboerderij. "We hebben wekelijks contact met de GGD en de burgemeester over hoe we nu verder moeten." Leferink op Reinink zegt dat de dieren deze week opnieuw getest zullen worden, zodat duidelijk is welke dieren besmet zijn. Vervolgens zal gekeken worden hoe de kinderboerderij verder met de besmetting om moet gaan. "Het liefst zouden we de dieren verkopen, maar in verband met het vervoersverbod is dit niet mogelijk." 

      De kinderboerderij heeft ook gedacht aan het ruimen van de dieren. "Maar dat is in dit geval heel lastig, omdat veel kinderen en volwassen een intense band hebben met de dieren." Het onderzoek van deze week wordt niet door de VWA uitgevoerd, zegt de organisatie desgevraagd.

      Het ministerie van landbouw heeft deze week advies ontvangen van het RIVM over hoe te handelen bij besmette kinderboerderijen en zorgboerderijen. Later deze week neemt het ministerie hierover een besluit. Over het advies wil LNV nog niets zeggen. "Wel is duidelijk dat het risico in dit geval anders is dan bij een professioneel geitenbedrijf. Nu gaat het om drie drachtige dieren, bij een professioneel bedrijf gaat het om enkele honderden dieren, waardoor het risico op het vrijkomen van veel bacteriën groter is. Daarmee is ook het risico voor de volksgezondheid anders", aldus een woordvoerder van LNV.

      ?Addressing chronic disease is an issue of human rights ? that must be our call to arms"
      Richard Horton, Editor-in-Chief The Lancet

      ~~~~ Twitter:@GertvanderHoek ~~~ GertvanderHoek@gmail.com ~~~

      Comment


      • #4
        Re: Q-koorts - Nieuws in het Nederlands

        Blog van Nederlandse boer in Frankrijk


        Q-koorts is overal

        06 jan 2010

        Waarom moest de Q-koortsepidemie zo uit de hand lopen in Nederland, terwijl er in het buitenland al jaren ervaring is met deze ziekte en er best mee te leven valt? Je moet het probleem wel willen zien ?n aanpakken.

        Ik moet eerlijk toegeven dat ik in het begin het hele Q-koortsdrama in Nederland niet zo erg heb gevolgd. Niet omdat het me niet interesseert, maar omdat ik het geen nieuws vond. Wij hebben namelijk al met Q-koorts te maken zolang we hier in Frankrijk boeren. Kort nadat wij het bedrijf in Bretagne hadden gekocht, hadden we de eerste verwerper. Het was een koe die we net hadden drooggezet en die buiten liep toen ze het kalf eruit gooide. De koe zelf was er erg slecht aan toe. 'Domme pech', dachten we en besteedden er niet veel aandacht aan.

        Q-koorts: Franse boeren weten niet beter
        Maar binnen een maand hadden we in diezelfde koppel n?g een abortus. Dat begon toch wel vervelend te worden, en we belden de veearts. Omdat we veel koeien hadden aangekocht, kon de oorzaak natuurlijk overal liggen. Er werd bloed getapt van een aantal koeien voor onderzoek. ?We zullen ook kijken naar fi?vre Q?, zei de veearts. Daar hadden we nog nooit van gehoord en hij vertelde over de symptomen en ook dat de bacterie vooral via stofdeeltjes door de lucht kon worden aangevoerd. Franse schapenhouders weten niet beter; zonder te enten kunnen ze geen schapen houden.

        Diagnose Q-koorts pas na een jaar
        Het heeft meer dan en jaar geduurd voordat met zekerheid kon worden gezegd dat Q-koorts de oorzaak van de abortussen was. Ondertussen namen de symptomen wel toe. E?n daarvan is chronische baarmoederontsteking, witvuilers dus. De drachtigheidsresultaten werden ook slechter. Om nog meer verwerpers te voorkomen, raadde de dierenarts aan alle koeien die werden drooggezet preventief te behandelen met oxytetracycline. Ondertussen werden regelmatig bloedmonsters genomen en op Q-koorts onderzocht. Het probleem is namelijk dat de bloedtiters van besmette koeien zeer wisselend zijn en pas op langere termijn echt oplopen.

        Koeien gevaccineerd met schapenvaccin
        Toen eenmaal duidelijk was dat Q-koorts de oorzaak was van onze problemen, was de oplossing ook gauw gevonden. Alle koeien werden gevaccineerd met een vaccin dat eigenlijk is ontwikkeld voor schapen, en geiten. Aanvankelijk gebruikten we Clamyvax FQ (Merial), maar de bescherming daarvan is matig en de bijverschijnselen zijn erg vervelend. De koe kan er een paar dagen ziek van zijn en de spuitplek kan erg opzwellen. Daarom worden de dieren in de kossem ingespoten, maar in de ergste gevallen kan de koe een paar dagen niet lopen. Bovendien kunnen hoogdrachtige dieren niet behandeld worden.

        Melkproductie zakt even iets in

        Nu gebruiken we Coxevac (Ceva), een vaccin dat ook voor schapen en geiten bedoeld is. De bescherming is beter en je kunt ook alle drachtige dieren behandelen. De bijverschijnselen zijn veel minder. Alleen de melkproductie zakt een paar dagen een beetje in. Pinken worden op twaalf maanden twee keer ge?nt en alle koeien krijgen elk jaar een herhalingsenting, bij voorkeur binnen het jaar voor een volledige dekking.

        Niet enten, meteen weer Q-koorts-problemen
        Twee jaar geleden was er een probleem met de bevoorrading van het vaccin. Het laboratorium waar het vaccin gemaakt wordt, was besmet en moest helemaal opnieuw worden opgestart. Toen de productie weer op gang kwam, hadden de schapenhouders voorrang en we hebben bijna een jaar niet kunnen enten. De problemen keerden meteen weer terug. Dat laat wel zien dat we niet meer zonder te enten kunnen boeren. Ik heb dan ook nooit begrepen waarom Q-koorts in Nederland zogenaamd niet voor zou komen. Kennelijk moest het eerst in de geitenhouderij helemaal uit de klauwen lopen voordat het probleem werd onderkend.

        Frankrijk had in 1985 al Q-koorts-protocol

        Als je even googelt, kom je veel informatie over fi?vre Q (FQ) tegen (jammer genoeg wel in het Frans). Er is in Frankrijk al een FQ-protocol sinds 1985, en dat is in 2004 nog weer aangescherpt. Zo mag melk van besmette geitenbedrijven niet worden geleverd en mest moet worden gedesinfecteerd en afgedekt. Uitrijden mag alleen bij windstil weer. Er wordt een voorbeeld aangehaald van een epidemie bij mensen in 1996, doordat naast een abattoir voor schapen een heli-airport was; het opstijgen en landen van helikopters veroorzaakte een enorme luchtverplaatsing, waardoor de bacterie zich verspreidde.

        Leer leven met Q-koorts
        Ik denk dat de boeren in Nederland moeten leren leven met Q-koorts. Dat is in de praktijk helemaal niet zo moeilijk, als je het maar wilt zien. Dat de geitenhouderij nu het gelag moet betalen, vind ik triest; en dat was niet nodig geweest als iedereen zijn ogen en oren open had gehad.



        Commentaar:

        Dit verhaal is geschreven vanuit het gezichtspunt van de boer. Hij zegt: je dieren enten en er mee leren leven.
        Als je kijkt vanuit het gezichtspunt van de patient, zijn er toch wel aanwijsbare problemen, met name bij zwangere vrouwen: miskramen, vroeggeboorten, doodgeboren kinderen, lager geboortegewicht kinderen. Ook in Frankrijk. Het is wat lastiger dan bij het vee om deze problemen te voorkomen, zeker in het dichtbevolkte Nederland.
        ?Addressing chronic disease is an issue of human rights ? that must be our call to arms"
        Richard Horton, Editor-in-Chief The Lancet

        ~~~~ Twitter:@GertvanderHoek ~~~ GertvanderHoek@gmail.com ~~~

        Comment


        • #5
          Re: Q-koorts - Nieuws in het Nederlands

          Verburg en Klink laten geiten kinderboerderijen ongemoeid

          Persbericht | 06-01-2010

          Geiten op kinderboerderijen worden niet gedood. Dat schrijven minister Verburg van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en minister Klink van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) vandaag aan de Tweede Kamer.

          De ministers besluiten dit op basis van adviezen van deskundigen. Die geven onder meer aan dat uit onderzoek blijkt dat direct contact met geiten of schapen geen extra risico geeft en dat er geen epidemiologische aanwijzingen zijn dat kinderboerderijen en kleine bedrijven een hoog risico vormen voor de gezondheid. Om die reden nemen de ministers voor deze bedrijven geen extra algemene maatregelen; wel vragen zij van deze bedrijven extra aandacht voor de al bestaande hygi?nemaatregelen. Ook worden de bedrijven meegenomen in het vaccinatieprogramma 2010.

          Apart laten aflammeren

          Voor kleinschalige houderijen van schapen en geiten wordt een hygi?neprotocol opgesteld met algemene hygi?neadviezen. Daarin staat ondermeer dat men de geiten en schapen het beste ergens kan laten aflammeren waar er geen publiek bij kan. De bacterie die q-koorts veroorzaakt, komt immers vooral vrij bij het aflammeren.

          Vleesschapenbedrijven

          De deskundigen hebben in eerdere adviezen aangegeven dat vleesschapen geen rol spelen in de epidemie. Toch hebben de ministers uit voorzorg besloten om voor alle vleesschapenbedrijven hetzelfde beleid te hanteren als voor de kleinschalige houders.

          Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit werkt aan duurzaam voedsel, waardevolle natuur en een vitaal platteland. Voor de huidige en toekomstige generaties. Het ministerie maakt zich sterk voor duurzaam, voldoende en veilig voedsel op ieders bord. En werkt aan gezonde natuur binnen natuurgebieden, op het platteland en in grote wateren, maar juist ook in steden.
          ?Addressing chronic disease is an issue of human rights ? that must be our call to arms"
          Richard Horton, Editor-in-Chief The Lancet

          ~~~~ Twitter:@GertvanderHoek ~~~ GertvanderHoek@gmail.com ~~~

          Comment


          • #6
            Re: Q-koorts - Nieuws in het Nederlands

            Besmette kinderboerderijen open

            donderdag 7 jan 2010, 07:47

            Op zeker 19 plekken waar geiten met Q-koorts zijn, worden de beesten niet afgemaakt. Het gaat daarbij vooral om kinderboerderijen en hobbyboeren, meldt het televisieprogramma NOVA.

            Gisteren besloten de ministers Klink en Verburg dat kinderboerderijen niet worden geruimd omdat geiten daar weinig risico voor de gezondheid van bezoekers met zich mee zouden brengen.

            Een kinderboerderij in Oldenzaal met besmette geiten is echter gesloten uit vrees voor besmetting van mensen, meldt NOVA. De plaatselijke GGD en de gemeente Oldenzaal vinden het risico voor de bezoekers te groot.

            Op zeker 19 plekken waar geiten met Q-koorts zijn, worden de beesten niet afgemaakt.


            Agrarisch Dagblad blog:

            LNV neemt risico

            06 jan 2010

            De volksgezondheid is in gevaar en dus mogen we geen enkel risico nemen.
            Individueel testen van dieren geeft geen betrouwbare uitslag en dus worden alle drachtige dieren geruimd. Geiten die mogelijk zijn geboren uit besmette moederdieren en nu op een andere locatie staan, moeten worden geruimd omdat ze mogelijk een risico zijn voor de volksgezondheid. Het beleid van het ministerie van landbouw in de strijd tegen Q-koorts is rigoureus.

            Tot er Q-koorts wordt gevonden bij een kinderboerderij. Door een aantal Q-koortspatiënten in de omgeving van Oldenzaal deed de Voedsel- en Warenautoriteit onderzoek. De dertien geiten op een kinderboerderij bleken in augustus besmet met Q-koorts. Op last van GGD en gemeente is de kinderboerderij sinds half december gesloten.

            Het ministerie doet niets. Het risico van grootschalige bedrijven is groter dan van hobbydieren omdat hier veel minder dieren zijn die bacterie uitscheiden, zegt het ministerie. Maar bij een kinderboerderij hebben veel meer mensen direct contact met de dieren dan op een professioneel bedrijf.

            Het ministerie maakt hierin een grove fout. Als mogelijk niet-besmette dieren geruimd worden omdat er mogelijk een gevaar is voor de volksgezondheid, is het onbegrijpelijk dat wel-besmette dieren die ook mensen besmet hebben voorlopig ontzien worden.


            Waarom een verschil tussen hobbyboeren, kinderboerderijen en professionele geiten bedrijven?

            De Q-koorts bacterie wordt verspreid in de tijd dat de lammetjes geboren worden, verspreid via het vruchtwater.

            Dit vruchtwater mét de bacteriën komt in de mest terecht. De mest wordt verspreid over het land. Q-koorts bacteriën zijn heel taai, ze blijven in sporevorm leven. In droge perioden waaien stofdeeltjes van het land overal heen, op die stofdeeltjes zitten Q-koorts bacteriën.

            Als je er voor zorgt dat ruim voor de uitgerekende datum van aflammen de schapen en geiten van een kinderboerderij naar een andere locatie gaan, heb je bijna geen risico meer van Q-koorts besmetting?

            Van geiten of lammetjes aaien krijg je niet zo gauw Q-koorts, hoewel je het niet 100% kunt uitsluiten. Meestal wordt je besmet via de luchtwegen: door inademing van stofdeeltjes met bacteriën. Aan de andere kant: jonge kinderen zijn extra kwetsbaar voor Q-koorts. Zie ook deze studie uit Japan die een relatie legt tussen Q-koorts en longontsteking bij kinderen.

            Verreweg de meeste Q-koorts patienten genezen goed, velen merken amper dat ze ziek zijn. Risicogroepen zoals zwangere vrouwen, hartpatienten moeten oppassen: afstand houden van geiten en schapen.

            Besmette dieren op kinderboerderijen: het lijkt mij geen goed combinatie. Deze dieren (ook vogels kunnen de bacterie bij zich dragen) kunnen individueel getest worden en bij het constateren van besmetting: helaas afscheid nemen. Ook andere aanvullende maatregelen op kinderboerderijen lijken nodig, zoals bestrijden van ratten en muizen.

            Om het besmettingsrisico te verminderen wordt op dit moment serieus nagedacht door de overheid over nieuwe regels i.v.m. een minimale afstand tussen Q-koorts gevoelige bedrijven en huizen. Voor een aantal bedrijven zou dat betekenen: dicht gaan en/of verhuizen.

            Overigens kunnen ook honden, katten, paarden een bron zijn van de Coxiella Burnettii (= officiële naam van Q-koorts bacterie). Bij geboorte of vroeggeboorte bij deze dieren: afstand voor zwangere vrouwen en risicopatiënten.

            Teken en ratten en muizen zijn ook in beeld als mogelijkheid om de bacterie te verspreiden.

            Voor geìnteresseerden: een powerpoint presentatie over de Q-koorts in Nederland van mei 2009:






            Stukje uit brief aan de 2e Kamer; voor mij is dit iets preciezere informatie dan het persbericht van het ministerie.

            Kleinschalige houderijen met minder dan 50 kleine herkauwers, zoals
            kinderboerderijen


            Minister Klink heeft de deskundigengroep onder leiding van het RIVM advies
            gevraagd over het volkgezondheidsrisico ten aanzien van Q-koorts op
            kinderboerderijen, andere bedrijven met minder dan 50 kleine herkauwers en
            bedrijven met een publieksfunctie. Deze adviezen hebben we ontvangen
            (bijlagen).

            De deskundigen geven aan dat uit epidemiologisch casuscontrole onderzoek blijkt
            dat direct contact met geiten of schapen niet als risicofactor naar voren komt.

            Het
            advies geeft bovendien aan dat uit recente onderzoekgegevens blijkt dat op
            kinderboerderijen in Nederland slechts zeer zelden C. burnetii aangetoond wordt.
            Daarnaast zijn er geen epidemiologische aanwijzingen waaruit blijkt dat
            kinderboerderijen en andere kleine bedrijven een hoog risico vormen voor de
            Directie Voedsel, Dier en gezondheid. Om die reden zien de deskundigen geen noodzaak om aanvullende
            maatregelen te nemen voor genoemde bedrijven.

            Het advies om bij kleinschalige houderijen van schapen en geiten nog eens extra
            aandacht te vragen voor hygiënemaatregelen nemen wij over. Voor kleinschalige
            houderijen van schapen en geiten wordt een hygiëneprotocol opgesteld met
            algemene hygiëneadviezen. De genoemde adviezen van de deskundigen, zoals het
            gescheiden van het publiek laten aflammeren van schapen en geiten
            worden
            hierin opgenomen. Alle kleinschalige houders worden geïnformeerd over deze
            hygiëneprotocollen. De hygiënemaatregelen zijn voor besmette en niet-besmette
            bedrijven gelijk.

            Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit werkt aan duurzaam voedsel, waardevolle natuur en een vitaal platteland. Voor de huidige en toekomstige generaties. Het ministerie maakt zich sterk voor duurzaam, voldoende en veilig voedsel op ieders bord. En werkt aan gezonde natuur binnen natuurgebieden, op het platteland en in grote wateren, maar juist ook in steden.



            Hygiëne protocol nalezen kan hier:

            Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit werkt aan duurzaam voedsel, waardevolle natuur en een vitaal platteland. Voor de huidige en toekomstige generaties. Het ministerie maakt zich sterk voor duurzaam, voldoende en veilig voedsel op ieders bord. En werkt aan gezonde natuur binnen natuurgebieden, op het platteland en in grote wateren, maar juist ook in steden.



            .
            ?Addressing chronic disease is an issue of human rights ? that must be our call to arms"
            Richard Horton, Editor-in-Chief The Lancet

            ~~~~ Twitter:@GertvanderHoek ~~~ GertvanderHoek@gmail.com ~~~

            Comment


            • #7
              Re: Q-koorts - Nieuws in het Nederlands

              Originally posted by Dutchy View Post
              Blog van Nederlandse boer in Frankrijk

              Q-koorts is overal

              06 jan 2010

              Waarom moest de Q-koortsepidemie zo uit de hand lopen in Nederland, terwijl er in het buitenland al jaren ervaring is met deze ziekte en er best mee te leven valt? Je moet het probleem wel willen zien én aanpakken.

              "Q-koorts is overal" kun je behoorlijk letterlijk nemen. Grote uitbraken zijn gemeld in het verleden in veel landen, o.a. Frankrijk, Noord Ierland, Noord Spanje , Slovakije, Bulgarije.

              In Australië is Q-koorts een vast onderdeel van het leven van mensen die met schapen omgaan: boeren, veeartsen, slachters. Niet voor niets hebben ze daar een vaccin ontwikkeld voor mensen.

              In Nederland is de Q-koorts bacterie al jaren wijd verspreid. De uitbraak van Q-koorts in Nederland is niet helemaal vergelijkbaar met Frankrijk. We zijn dichter bevolkt, de bedrijven zitten soms heel dicht bij huizen en woonwijken.

              Een ander verschil zou kunnen zitten in de bacterie zelf: dit jaar meldden onderzoekers dat men de bacterie stammen heeft geïsoleerd. Het gaat om stammen die alleen in Nederland gevonden zijn.

              Sommige experts denken dat deze "Nederlandse" bacteriën zorgen voor een aggressiever of virulenter ziekteverloop.

              Het ontstaan van deze veranderde bacteriën zou kunnen samenhangen met de manier van houden van melkgeiten in Nederland: dicht op elkaar, het hele jaar binnen in dezelfde stal.

              Binnenkort verwachten we publicaties over de bacteriestammen in Nederland.
              ?Addressing chronic disease is an issue of human rights ? that must be our call to arms"
              Richard Horton, Editor-in-Chief The Lancet

              ~~~~ Twitter:@GertvanderHoek ~~~ GertvanderHoek@gmail.com ~~~

              Comment


              • #8
                Re: Q-koorts - Nieuws in het Nederlands

                Voor geïnteresseerden:

                een heel informatief wetenschappelijk artikel (Engels) uit 1999 over Q-koorts, een basis artikel, alle aspecten komen aan bod, met veel verwijzingen naar andere studies. Aanbevolen !

                O.a. wordt naar voren gebracht dat Q-koorts wereldwijd voorkomt en in veel landen gezondheidsproblemen veroorzaakt. Vooral : "A-typische longontsteking" o.a. bij jonge kinderen; verloskundige problemen bij zwangeren; hartklepontstekingen.

                Echter veelal wordt Q-koorts niet (h)erkend als de oorzaak.

                Q Fever

                M. Maurin and D. Raoult*

                ?Addressing chronic disease is an issue of human rights ? that must be our call to arms"
                Richard Horton, Editor-in-Chief The Lancet

                ~~~~ Twitter:@GertvanderHoek ~~~ GertvanderHoek@gmail.com ~~~

                Comment


                • #9
                  Re: Q-koorts - Nieuws in het Nederlands

                  Het plaatsje Een ligt noordwestelijk van Assen.

                  Vierde bedrijf in Drenthe besmet met Q-koorts

                  07-01-2010

                  EEN - De Voedsel en Waren Autoriteit heeft donderdag officieel bevestigd dat het bedrijf van geitenhouder Fokkema in Een-West is besmet met Q-koorts.

                  Het bedrijf van Fokkema is het vierde bedrijf in Drenthe dat is besmet met Q-koorts. Fokkema heeft 450 geiten. Daarvan zijn er tussen de 200 en 250 drachtig. Eigenaar Jacco Fokkema verwacht dat zijn bedrijf op korte termijn zal worden geruimd.

                  RTV Drenthe is de nieuwszender van de provincie Drenthe. Download de app of volg ons op rtvdrenthe.nl, Facebook, Instagram, Twitter en YouTube.


                  De lijst van besmette bedrijven op de website van de VWA is nog niet bijgewerkt.
                  ?Addressing chronic disease is an issue of human rights ? that must be our call to arms"
                  Richard Horton, Editor-in-Chief The Lancet

                  ~~~~ Twitter:@GertvanderHoek ~~~ GertvanderHoek@gmail.com ~~~

                  Comment


                  • #10
                    Re: Q-koorts - Nieuws in het Nederlands

                    VWA heeft lijst bijgewerkt:

                    Toegevoegd t.o.v. de vorige lijst

                    62 Grensweg 1A 9343TD Een West Drenthe 07-01-2010





                    Nieuw bedrijf besmet met Q-koorts

                    08 jan 2010

                    In het Drentse Een West, bij Roden, is Q-koorts vastgesteld. Dat meldt de Voedsel- en warenautoriteit.

                    Het bedrijf is daarmee het 62e bedrijf dat besmet is met Q-koorts. Op het bedrijf zijn 450 geiten aanwezig, waarvan tussen de 200 en 250 dieren drachtig zijn. Geitenhouder Jacco Fokkema verwacht dat de dieren op korte termijn geruimd zullen worden, omdat er klinische verschijnselen zijn. Op het bedrijf zijn verwerpers. “Bij ons op het bedrijf zijn verwerpers, waardoor er een verhoogd risico is voor de mensen in de omgeving. Dan moet je accepteren dat de gieten geruimd gaan worden. Bij bedrijven waar geen klinische verschijnselen zijn maar wel bacterie is aangetroffen ligt dat anders. Ik twijfel of deze dieren een gevaar vormen voor de volksgezondheid”, zegt Fokkema tegen Omroep Drenthe.

                    De VWA heeft tot vrijdagmorgen 28 bedrijven geruimd. Daarbij zijn 12.887 geiten gedood.

                    ?Addressing chronic disease is an issue of human rights ? that must be our call to arms"
                    Richard Horton, Editor-in-Chief The Lancet

                    ~~~~ Twitter:@GertvanderHoek ~~~ GertvanderHoek@gmail.com ~~~

                    Comment


                    • #11
                      Re: Q-koorts - Nieuws in het Nederlands

                      Uit een representatieve steekproef van tankmelk van melkkoeien in Nederland door de GD (Gezondheidsdienst) in 2006 kwam naar voren dat 56,7 % van de bedrijven besmet was met Q-koorts.

                      Dit onderzoek is herhaald in 2007-2008, maar (nog) niet gepubliceerd?

                      Conclusie van de Gezondheidsdienst "Q-koorts: zowel op dier- als op bedrijfsniveau komt de infectie veel voor in Nederland" .



                      Hoe vaak komen ziekten voor op bedrijven in Nederland?

                      GD voert elke 2 jaar steekproeven uit om na te gaan hoe vaak ziekten voorkomen op Nederlandse bedrijven. Hiervoor
                      benadert GD willekeurig rundveehouders om te vragen of ze willen meewerken aan tankmelk- en/of bloedonderzoek. In
                      ruil daarvoor krijgen deze veehouders kosteloos informatie over de aanwezigheid van bepaalde ziekten op hun bedrijf.

                      GD voert in opdracht van het Productschap Zuivel en de Productschappen Vee, Vlees en Eieren landelijk onderzoek uit naar een aantal dierziekten. In die onderzoeken wordtbepaald op welk percentage van de Nederlandse melkleverende en nietmelkleverende rundveebedrijven een bepaalde ziekte voorkomt. Het gaat om de ziekten: Neospora, Salmonella, IBR, BVD en leptospirose en Q-fever. Het onderzoek is al een aantal jaren achtereen uitgevoerd en daardoor kan tevens een trend worden bepaald: komt de ziekte meer of minder voor, of blijft het gelijk? Het afgelopen jaar bleek dat er kansen liggen voor melkveehouders om voor IBR de onverdachte status te krijgen,
                      Neospora vraagt de aandacht op niet-melkleverende bedrijven alsook leptospirose.

                      Representatieve steekproef
                      Om te kunnen bepalen hoe vaak een ziekte voorkomt, hoeven niet alle bedrijven en/of dieren onderzocht te worden. GD kan volstaan met een representatieve steekproef op een beperkt aantal bedrijven en bij een beperkt aantal dieren. Op melkveebedrijven kunnen veel onderzoeken worden uitgevoerd in tankmelk. In de andere gevallen wordt bloedonderzoek gedaan, waarbij het aantal en de leeftijd van de te onderzoeken runderen per ziekte verschilt. Het onderzoek wordt uitgevoerd op bedrijven die geen status hebben voor de desbetreffende ziekte. De resultaten van alle deelnemende bedrijven worden door GD anoniem verwerkt om te berekenen op welk percentage bedrijven ziekten voorkomen. Er worden voor dit onderzoek geen kosten in rekening gebracht bij de veehouder. Ook de dierenartskosten worden vergoed. Wel ontvangt de veehouder de uitslag van het uitgevoerde onderzoek. Op deze manier krijgt een deelnemende veehouder zonder kosten informatie over het aanwezig zijn van bepaalde ziekten op zijn bedrijf.

                      Edit: overige besmettingen zijn hier niet vermeld: zie de originele tabel via de link

                      Tabel 1 Resultaten specifieke monitoring 2006 en 2004 op melkveebedrijven, tussen haakjes de spreiding.

                      Ziekte Q-fever

                      % besmette bedrijven 2006 56,7% {51,3-62,0}

                      % besmette bedrijven 2004 n.v.t.

                      Genomen monsters tankmelk


                      Conclusies

                      De belangrijkste conclusies voor melkvee bedrijven zijn:

                      -BVD: Op 28% van de niet BVD-vrije bedrijven is de infectie recent actief rondgegaan en is nog een virusdrager (=verspreider van de infectie) geboren. In 2006 is het onderzoek niet herhaald. BVD is de ziekte waarover GD Veekijker de meeste vragen krijgt: enten voorkomt insleep op en verspreiding binnen het bedrijf, virusdragers moeten worden afgevoerd om de infectie kwijt te raken.

                      - IBR: het aantal IBR besmette bedrijven lijkt te dalen: 74% van de bedrijven (zonder een IBR-status), heeft minder dan 10% besmette koeien en zou via tankmelkonderzoek de vinger aan de pols kunnen houden en in aanmerking komen voor een “onverdacht status”.

                      - Neospora: Het aantal bedrijven met een risicovol percentage Neospora geïnfecteerde dieren lijkt toe te nemen: op ongeveer 22% van de bedrijven komt deze infectie in 2006 voor bij meer dan 1 op de 6 melkgevende koeien. Goede maatregelen zijn de hond te leren dat hij niet tussen de koeien mag komen en geen nakomelingen aanhouden van besmette koeien.

                      - Q-koorts: zowel op dier- als op bedrijfsniveau komt de infectie veel voor in Nederland. Dit onderzoek werd voor het eerst uitgevoerd in Nederland en zal in 2007-2008 worden herhaald.

                      - Salmonella: Afweerstoffen worden in de tankmelk aangetoond als meer dan 10% van de melkgevende dieren de
                      infectie de laatste 6 maanden heeft doorgemaakt. In 2006 is op de bedrijven naast tankmelkonderzoek ook bloedonderzoek gedaan bij 5 kalveren. Het percentage besmette bedrijven is toegenomen, omdat op sommige
                      bedrijven de infectie voorkomt bij het jongvee en niet in de melkveekoppel. Onderzoek bij de kalveren naast tankmelkonderzoek geeft een beter inzichtin het voorkomen van Salmonella infecties op melkveebedrijven.

                      De belangrijkste conclusies voor niet-melkleverende rundveebedrijven zijn:

                      - BVD: Op 35% van de niet BVD-vrije bedrijven was de infectie actief rondgegaan in 2004. In 2006 is het onderzoek niet herhaald.

                      - Neospora: Deze infectie kwam op 76% van de niet-melkleverende bedrijven voor. Het onderzoek is in 2006 niet herhaald.

                      - Leptospirose: vrijwel alle melkleverende bedrijven zijn vrij van leptospirose. Besmette zoogkoeienbedrijven vormen een risico voor de melkveebedrijven.

                      - Salmonellose: er is een stijging in het aantal met de Salmonella bacterie besmette bedrijven. Het aanwezig zijn van deze infectie op rundveebedrijven is ongewenst vanwege het grote risico op ziek worden van de veehouder en zijn gezinsleden en de voedselveiligheid. Goede preventieve maatregelen op rundveebedrijven zijn: een gesloten bedrijfsvoering, het niet aanvoeren van varkensmest en het bestrijden van leverbotinfecties.

                      Onderzoek in stalseizoen 2007-2008
                      Komend stalseizoen zullen veehouders ook weer worden benaderd om mee te werken aan onderzoeken. Op verzoek
                      van de Productschappen zal GD komend najaar onderzoek doen naar:


                      Melkleverende bedrijven:
                      - IBR, Neospora, Salmonella, BVD en Q-fever
                      Niet-melkleverende bedrijven:
                      - Neospora, Salmonella, BVD en leptospirose

                      Als u deze stalperiode wordt benaderd voor deelname aan het onderzoek, stellen we uw medewerking erg op prijs. Voor de door u geïnvesteerde tijd, krijgt u inzicht in het voorkomen van bepaalde ziekten op uw bedrijf en voor de sector levert het belangrijke informatie op.

                      Linda van Wuijckhuise, dierenarts en Angela Damhuis, productbeheer monitoring

                      bron: GD Herkauwer nr. 49, maandag 27 augustus 2007



                      Met dank aan Paul Jansen:
                      http://www.foodlog.nl/vandaag/berich...imen/#reacties
                      ?Addressing chronic disease is an issue of human rights ? that must be our call to arms"
                      Richard Horton, Editor-in-Chief The Lancet

                      ~~~~ Twitter:@GertvanderHoek ~~~ GertvanderHoek@gmail.com ~~~

                      Comment


                      • #12
                        Re: Q-koorts - Nieuws in het Nederlands

                        Op dit moment loopt er een onderzoek naar: 'De verspreiding van de Q-koorts bacterie in de omgeving van melkveebedrijven"




                        Van website Gezondheidsdienst voor dieren:

                        In 2008 werden op veel melkveebedrijven afweerstoffen tegen Q-fever gevonden.

                        Toch is de rol van runderen in de verspreiding van Q-fever nog onduidelijk. In 2008 werd bij drie verworpen vruchten van drie verschillende bedrijven de bacterie Coxiella burnetti gevonden.

                        woensdag 31 december 2008

                        http://www.gddeventer.com/nl/25222685-[Link_page].html?opage_id=25250919&location=8282720781987100, 10330839
                        ?Addressing chronic disease is an issue of human rights ? that must be our call to arms"
                        Richard Horton, Editor-in-Chief The Lancet

                        ~~~~ Twitter:@GertvanderHoek ~~~ GertvanderHoek@gmail.com ~~~

                        Comment


                        • #13
                          Re: Q-koorts - Nieuws in het Nederlands

                          'Q-koorts bij melkvee in heel het land’

                          26 aug 2008

                          In heel Nederland worden bij melkvee antistoffen gevonden tegen de bacterie Coxiella Burnetii, die Q-koorts veroorzaakt.

                          Dat constateert dierenarts Peter Franken van de Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) op basis van het lopende tankmelkonderzoek naar de bacterie.

                          In verband met onderzoek naar Q-koorts wordt onder schapen, geiten en rundvee gekeken waar de bacterie voorkomt. Eerder deze maand werd al duidelijk dat ook onder schapen en geiten verspreid over het hele land antistoffen tegen de bacterie Coxiella burnetii worden aangetroffen. ”We kunnen al wel zeggen dat er in het hele land Coxiella wordt aangetroffen, maar in welke mate we het vinden is nu nog niet te zeggen”, aldus Franken.

                          Uit eerder tankmelkonderzoek in 2005 bleek dat meer dan de helft van de melkveestapel antistoffen heeft tegen de bacterie die Q-koorts veroorzaakt. Naar verwachting zullen de resultaten van het huidige tankmelkonderzoek hier niet veel van afwijken.

                          ”Q-koorts is niet nieuw in Nederland. We weten dat 80 procent van de dierenartsen antistoffen tegen Q-koorts heeft en dat ook 20 tot 30 procent van de mensen in de steden deze antistoffen heeft”, aldus Franken.



                          Q-koorts op grote schaal verspreid onder koeien

                          Geplaatst door: jinke op: 19 Jun 2008 -

                          Q-koorts komt veel voor bij koeien, zo heeft de Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) al in 2006 geconstateerd. In dat jaar is voor het eerst gekeken naar de besmettingsgraad en daarbij is gebleken dat meer dan de helft van de melkveehouderijen besmet is met de bacterie coxiella burnetii. De onderzoeksresultaten staan in een monitoringsrapport van de GD.

                          De GD voert elke twee jaar steekproeven uit om na te gaan hoe vaak ziekten voorkomen op Nederlandse bedrijven. Bij een dergelijke steekproef is de omvang van Q-koorts besmettingen aan het licht gekomen. Het onderzoek van de GD was gericht op de aanwezigheid van antistoffen in de melk. Naar aanleiding van het onderzoek wordt geschat dat op 35% van de onderzochte bedrijven minstens 30% van de aanwezige runderen is besmet met de bacterie die Q-koorts veroorzaakt.

                          Besmette dieren scheiden de bacterie coxiella burnetii uit in urine, ontlasting, melk, moederkoek, vruchtvliezen en vruchtwater. Vooral bij bevallingen of miskramen komen veel bacteriën vrij.

                          Ook geiten en schapen kunnen de bacterie bij zich dragen. Sinds 2005 is op melkgeitenbedrijven in ons land een aantal uitbraken (2 in 2005, 6 in 2006, 7 in 2007) van Q- koorts vastgesteld op basis van laboratoriumuitslagen (sectieonderzoek). In 2008 is tot dusver twee keer Q-fever vastgesteld bij kleine herkauwers: op een melkgeiten- en op een melkschapenbedrijf.

                          Q-koorts is een zoonose, dat wil zeggen besmettelijk voor de mens. Het meest recente geval van overdracht is dat van cliënten en medewerkers van de GGZ-instelling aan de Nijmeegse Baan in Heilig Landstichting. Een flink aantal van hen vertoonde verschijnselen die duiden op Q-koorts (ziekteverschijnselen, hoge koorts, hoofdpijn en longontsteking). enkelen moesten worden opgenomen in het ziekenhuis.

                          Mest
                          Een van de maatregelen die getroffen zouden kunnen worden om verspreiding te voorkomen is een verbod op het uitrijden van mest. Het Productschap voor Vee en Vlees adviseert vooralsnog mest en stro uit te rijden bij rustig weer en deze zo spoedig mogelijk onder te werken.

                          Stof, mest, hooi en stro kunnen op een besmet bedrijf verwekkers bevatten en voorkomen moet worden dat de wind voor verspreiding zorgt, aldus het Productschap. Ook de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) wijst erop dat blootstelling van mensen aan verwaaiende mest- en stofdeeltjes moet worden voorkomen.

                          Dieren kunnen net als mensen een besmetting oplopen door het inademen van stofdeeltjes waar de bacterie aan vast zit.

                          Het is niet bekend in hoeverre schapen en geiten langs deze weg infecties hebben opgelopen van melkkoeien. Vooralsnog staan runderen, schapen en geiten bekend als het ''primaire virusreservoir''. Daarbij moet worden aangetekend dat vooral geiten bij een besmetting klinische verschijnselen vertonen in de vorm van spontane abortussen en vroeggeboortes van niet-levensvatbare lammeren.

                          Een besmetting bij runderen verloopt daarentegen veelal asymtomatisch. De GD gaat nu ook op grote schaal bloedmonsters van geiten en schapen (afgenomen in het kader van de controle op bruccellose) onderzoeken op de aanwezigheid van Q-koorts. Ook wordt de melk onderzocht van melkgeiten en melkschapen.

                          404: Helaas, de pagina die je zocht is er niet (meer) Misschien is het artikel waar je naar zocht verwijderd. Het kan ook zijn dat een link vanaf een externe website niet meer klopt. Je kunt gebruik maken van de zoekfunctie om op een andere pagina uit te komen. Klik hier voor de homepage
                          ?Addressing chronic disease is an issue of human rights ? that must be our call to arms"
                          Richard Horton, Editor-in-Chief The Lancet

                          ~~~~ Twitter:@GertvanderHoek ~~~ GertvanderHoek@gmail.com ~~~

                          Comment


                          • #14
                            Re: Q-koorts - Nieuws in het Nederlands

                            Wat puzzelstukjes omtrent de mogelijke rol van koeien bij Q-koorts besmettingen.



                            Circa 30 tot 40% van het melkvee in Nederland heeft antistoffen tegen Q-koorts in het bloed. Dat wil nog niet zeggen dat de dieren de bacterie Coxiella burnetii ook uitscheiden



                            Meerdere bronnen van Q-koorts

                            Koeien, schapen en geiten zijn de primaire reservoirs van Q-koorts. Maar koeien verwerpen na een infectie met Q-koorts niet massaal.



                            Het is niet bekend in hoeverre schapen en geiten langs deze weg infecties hebben opgelopen van melkkoeien. Vooralsnog staan runderen, schapen en geiten bekend als het ''primaire virusreservoir''.

                            Daarbij moet worden aangetekend dat vooral geiten bij een besmetting klinische verschijnselen vertonen in de vorm van spontane abortussen en vroeggeboortes van niet-levensvatbare lammeren.

                            Een besmetting bij runderen verloopt daarentegen veelal asymtomatisch.

                            404: Helaas, de pagina die je zocht is er niet (meer) Misschien is het artikel waar je naar zocht verwijderd. Het kan ook zijn dat een link vanaf een externe website niet meer klopt. Je kunt gebruik maken van de zoekfunctie om op een andere pagina uit te komen. Klik hier voor de homepage




                            klinisch beeld en verspreiding bij dieren

                            Het voornaamste symptoom van Q-koorts bij geiten is abortus in de laatste periode van de dracht. Bij schapen treedt abortus minder vaak op en bij runderen lijkt het voornaamste klinische probleem een verminderde fertiliteit.

                            Uit serologischonderzoek naar de aanwezigheid van antistoffen in tankmelk blijkt dat hetagens verspreid over heel Nederland op meer dan 50 procent van de melkveebedrijven voorkomt (mondelinge mededeling Peter Franken,voorlopige resultaten onderzoek Gezondheidsdienst voor Dieren, gd).

                            De seroprevalentie bij geiten en schapen is respectievelijk 10 en 3 procent (mondelinge mededeling PietVellema, voorlopige resultaten serologisch onderzoek, gd). Pas sinds 2005 zijn abortusgevallen, die zichvooral voordeden bij melkgeiten in Noord-Brabant, toegeschreven aan Q-koorts.

                            ?Addressing chronic disease is an issue of human rights ? that must be our call to arms"
                            Richard Horton, Editor-in-Chief The Lancet

                            ~~~~ Twitter:@GertvanderHoek ~~~ GertvanderHoek@gmail.com ~~~

                            Comment


                            • #15
                              Re: Q-koorts - Nieuws in het Nederlands

                              Samenvatting van onderzoeken naar Q-koorts en melkveebedrijven.

                              Q-koorts

                              Het eerste onderzoek richtte zich op
                              de relatie tussen vruchtbaarheidsproblemen
                              en Coxiella burnetii infecties
                              op Nederlandse melkveebedrijven.

                              Het
                              tweede had betrekking op de binnenbedrijfsprevalentie
                              en risicofactoren
                              voor verspreiding van Q-koorts bij
                              melkveebedrijven.

                              Doel van het onderzoek was inventariseren
                              welke kennis bestaat over de
                              bestrijding van Coxiella burnetii bij het
                              rund.

                              De studies gaven inzicht in de
                              mate van overdracht van de bacterie
                              tussen dieren en bedrijven, de uitscheidingsroutes
                              van de bacterie, de mogelijkheden
                              voor detectie op dier- en
                              bedrijfsniveau en eventueel mogelijke
                              bestrijdingsstrategieën op dier- en
                              bedrijfsniveau.

                              Aandachtspunten hierbij
                              waren diagnostiek en de overbrenging
                              van de bacterie tussen bedrijven en
                              binnen bedrijven.

                              Resultaten

                              Het pilot-onderzoek naar de relatie tussen
                              vruchtbaarheidsproblemen en Q-koorts op
                              Nederlandse melkveebedrijven leverde de
                              volgende resultaten op:

                              • Q-koorts is waarschijnlijk de oorzaak
                              van een beperkt percentage gevallen
                              van abortus en doodgeboorte bij
                              runderen (tenminste 3-4% in dit
                              onderzoek).

                              In 2007 en in 2008 zijn er nogal wat humane gevallen van Q-koorts vastgesteld. Runderen vormen naast kleine
                              herkauwers mogelijk een reservoir voor Coxiella burnetii infecties (bacterie die Q-koorts veroorzaakt). Veel kennis
                              over de epidemiologie ontbreekt nog in de combinatie Q-koorts en melkveesector. Omdat nog veel onduidelijk is,
                              is op verzoek van de Commissie Diergezondheid en Kwaliteit Runderen (DKR) van het Productschap Zuivel en het
                              Productschap Vee en Vlees (PZ/PVV) onderzoek uitgevoerd. De resultaten worden hier besproken.


                              • Q-koorts kan niet geassocieerd
                              worden met acute baarmoederontstekingen
                              bij runderen.

                              • Een positief IHC-resultaat (zie kader)
                              van de nageboorte werd bevestigd
                              door het PCR-onderzoek van de
                              nageboorte. Het omgekeerde was bij
                              slechts een deel het geval.

                              • Er was geen sprake was massaal
                              verwerpen op de bedrijven met een
                              IHC-positieve vrucht.

                              Bij deze resultaten moet wel vermeld
                              worden dat er geen onderzoek is
                              gedaan naar andere vruchtbaarheidsproblemen
                              zoals zwakgeboren
                              kalveren en verlaagde drachtigheidsresultaten.

                              Op de bedrijven met een verdachte
                              of positieve Q-koorts uitslag van een
                              vrucht, was er geen sprake van massaal
                              verwerpen.
                              Het lijkt dat Q-koorts geen
                              grote rol speelt bij het ontstaan van
                              acute baarmoederontstekingen bij
                              runderen.

                              Om de binnenbedrijfsprevalentie en
                              risicofactoren te kunnen bepalen,
                              moest eerst naar de diagnostiek
                              worden gekeken. De vraag was of
                              tankmelkmonsters uit de reguliere
                              monsterstroom van Qlip geschikt
                              waren voor ELISA-test en PCR-test of
                              dat de tankmelkmonsters direct op
                              het bedrijf genomen moesten worden.

                              Uit het onderzoek bleek dat de Qlipmonsters
                              geschikt zijn voor het ELISA tankmelkonderzoek,
                              echter niet voor
                              het uitvoeren van het PCR-onderzoek.

                              Een volgend onderdeel was in hoeverre
                              de kwantitatieve uitslagen van de
                              ELISA- en PCR-testen in tankmelk gerelateerd
                              zijn aan de besmettingsgraad
                              op dierniveau.

                              Hiervan is geconcludeerd dat er een
                              redelijke relatie is tussen de ELISA tankmelkuitslag
                              en de aantallen koeien
                              met afweerstoffen, bij de PCR-methode
                              was deze relatie matig.

                              Tot slot moest meer inzicht komen in
                              de mogelijke risicofactoren voor de
                              verspreiding van Q-koorts tussen en
                              binnen bedrijven. Dit om tot mogelijke
                              interventiemaatregelen te komen, die
                              veehouders kunnen nemen.

                              De risicofactoren zijn de aanvoer van
                              vee, met vee naar een keuring gaan
                              en de aanvoer van rundermest.

                              Het
                              gebruik van een ontsmettingsbak is
                              een preventieve factor. Er zijn geen
                              risicofactoren voor versleep van de
                              infectie binnen een bedrijf gevonden.
                              Ook is nagegaan of de bedrijfsgrootte
                              invloed had op de Q-koorts status.

                              Bij
                              het toenemen van het aantal melkkoeien
                              nam de kans op een positieve
                              ELISA- en/of PCR uitslag van de tank
                              significant toe.

                              2
                              De hierboven genoemde risicofactoren
                              verklaren slechts 8-15% van de variatie
                              van de Q-koorts status van bedrijven.

                              Dit betekent dat er nog andere, en
                              mogelijk belangrijkere risicofactoren
                              zijn, voor insleep en versleep van de
                              infectie die niet in dit onderzoek naar
                              voren zijn gekomen.

                              Op het bedrijf voorkomen van klinische
                              mastitis en vruchtbaarheidsafwijkingen
                              blijken ook geen risicofactor te zijn.

                              ?Addressing chronic disease is an issue of human rights ? that must be our call to arms"
                              Richard Horton, Editor-in-Chief The Lancet

                              ~~~~ Twitter:@GertvanderHoek ~~~ GertvanderHoek@gmail.com ~~~

                              Comment

                              Working...
                              X